از کهنترین فنون و علومی که بشر از دیرباز به آن توجه داشته است و در تمام متون کهن و اسطورهها و افسانههای بشری منعکس شده، دانش پزشکی و دانش داروسازی است که بهطور طبیعی از همان آغاز با یکدیگر پیوند داشتهاند؛ بلکه داروسازی نخست جزئی از پزشکی به شمار میآمده است و پزشک پس از معاینه بیمار و تشخیص بیماری، خود مستقیماً با تجویز داروهای لازم امر درمان را بر عهده داشته است. بنابراین بر هر پزشکی لازم بوده است به علم داروها و گیاهان دارویی واقف باشد. اما پس از آنکه پزشکی به دو بخش تشخیص و درمان یا دو بخش نظری و عملی تقسیم شد، ناگزیر داروسازی نیز بهعنوان علمی مستقل و سپس حرفهای مستقل شکل گرفت. گفته میشود نخستین کسی که استقلال داروسازی از پزشکی را رواج داد محمدبن زکریای رازی بود که معرفت به داروها و گیاهان دارویی و چهگونگی ترکیب آنها را بهعنوان حرفهای مستقل با عنوان الصیدنه پدید آورد. پیامد مستقیم این تحول ترجمه و تألیف کتابها و آثاری است که با نام عام قرابادین یا دستورهایی برای ساخت و آمادهکردن داروها شهرت یافت. گفته میشود در آغاز منبع اصلی داروسازی در سرزمینهای اسلامی، منابع یونانی بود که مشهورترین آنها کتاب المادةالطبیة فی الحشائش و الادویة المفردة از دیسکوریدوس است که چندین ترجمه از آن به عمل آمد که مشهورترین آنها ترجمهی حنینبن اسحاق در بغداد و ترجمهی ابیعبدالله الصقلی در قرطبه است. در این کتاب حدود 600 گیاه دارویی یا داروی گیاهی توصیف شده است. اما علم داروسازی به منابع و اطلاعات یونانی اکتفا نکرد و به تدریج به منابع و اطلاعاتی که از داروسازی هندی و ایرانی و خاور دور و شمال آفریقا حاصل میشد، دست یافت که در آثاری همچون معجمالنبات از ابوحنیفه دینوری [282 ه.] و الفلاحةالنبطیة از ابن وحشیة [318 ه.] و العلاجةالاندلسیة از ابنالعوام الشُبیلی، منعکس شده است. به این ترتیب با بهرهمندی از منابع شرق ملل اسلامی که تا حدود خاور دور را در برمیگرفت، علم و صناعت داروسازی توسعه یافت تا جایی که حدود 2000 ماده دارویی جدید همچون میخک، صندل، دارچین، مشک، عنبر، مُر و جیوه به منابع یونانی افزوده شد. پیامد دیگر استقلال داروسازی، افزون بر نگارش و تدوین دارونامهها و سایر کتب داروسازی، پایهگذاری مراکز تهیه و فروش دارو، اغلب در جنب بیمارستانها، و تأسیس فروشگاههای داروسازی بود. مطابق آنچه در منابع گوناگون ذکر شده، نخستین دکانهای عطاری زیر عنوان صیدنه در بغداد و سپس در سایر نقاط گشوده شد که بحث درباره تاریخچه تأسیس آنها، تحقیق مستقل و مفصلتری میطلبد که در جای خود ذکر خواهد شد.
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.