نقش مزاج در ازدواج موفق (کلیات طب سنتی و مزاج شناسی)

مزاج شناسی، رکن اصلی سلامتی و پزشکی را تشکیل می‌دهد. حتی ازدواج کردن هم مزاج دارد. اگر مزاج خود را به‌خوبی بشناسید، در ازدواج کردن هم موفق‌تر خواهید بود. باکمی توجه به ازدواج‌هایی که صورت می‌گیرد و متأسفانه پس از مدت کوتاهی به طلاق یا نارضایتی می‌انجامد، می‌توانیم مشکلی را که در عمق جامعه ریشه دوانده حس کنیم. مشکلی که جامعه مدرن باوجود پیشرفت سریع و شگفت‌انگیزی که دارد از حل آن عاجز مانده است. می‌توان گفت مسائل و مشکلاتی که جامعه و بشر امروز با آن‌ها روبروست و کارشناسان برای حل آن به هر دری می‌زنند، با رویکرد به سنت و علوم سنتی قابل‌حل باشند یا دست‌کم این‌گونه به نظر بیایند.
شناسایی طبع و مزاج طرف مقابل، قبل از ازدواج تا حد زیادی می‌تواند شما و همسر آینده‌تان را به تفاهم برساند؛ پس طبع و مزاج او را باید بشناسید.
وقتی قرار است فردی را به‌عنوان همسرتان انتخاب کنید یادتان باشد که توجه به مزاج او اهمیت دارد. از دیدگاه بسیاری از درمانگران و حکما، اگرچه میزان تفاهم و هم‌فکری زن و مرد و همسنگ بودن آن‌ها برای داشتن زندگی شاد و موفق ضروری است اما توجه به نوع مزاج دو طرف و تفاوت‌های طبعی میان زوجین نیز می‌تواند روند زندگی را جذاب‌تر و شادتر و نیازهای جسمی و روحی زوجین را در زندگی برطرف سازد. این‌که جوان‌های امروز دیر ازدواج می‌کنند و زود جدا می‌شوند، به دلیل نداشتن آگاهی قبل از ازدواج است.
یکی از راه‌های مهم آگاهی داشتن که تأثیر بسیار زیادی در انتخاب مناسب ازدواج و به عبارتی ازدواج موفق دارد، شناخت مزاج است؛ بنابراین بهتر اســـت مزاج خودتان را بشناسید یا حداقل قبل از ازدواج مشاوره مزاج شناسی داشته باشید. این را هم بدانید که مزاج فقط مربوط به جسم نیست، اخلاق و بحث روحیه را هم شامل می‌شود. برای مثال کسی که دارای مزاج دموی سالم است، بهتر است باکسی که دارای دموی بهاری است، ازدواج کند و اگر غلبه خلط دیگر دارد، با ضد آن یعنی سرد و خشک‌(پاییزی) ازدواج کند؛ یعنی مزاج صفراوی‌(مزاج گرم و خشک) با مزاج بلغمی‌(سرد و تر) و مزاج دموی‌(گرم و تر) با مزاج سوداوی (سرد و خشک)؛ اما در کل همه مزاج‌ها تا وقتی سالم هستند و غلبه‌ای ندارند، می‌توانند باهم ازدواج کنند.
سن هم مزاج دارد و هم دو ترکیب دارد. یکی وراثت و دیگری محیطی که می‌توان با آموزش مزاج اخلاقی رفتاری را از وراثت به سمت محیط تقویت کرد؛ یعنی وراثت ضعف را در محیـــط قـــوی و وراثـــت قـــوی را در محیط خوب قوی‌تر کرد. امام رضا (ع) نیز فرموده‌اند: تقویت به‌عین و درمان به ضد است. جالب اســــت بدانید با علــــم پزشکی شیمیایی نیز می‌شود مزاج‌ها را توضیح داد. گایتون در کتاب فیزیولوژی می‌گوید PH خون طبیعی 7/2 تا 7/4 است. اگر کمتر از این باشد، اسیدی و طبع سرد شده و اگر بیشتر از این حد باشد، قلیایی و طبع گرم می‌شود. به‌هرحال مزاج وجود دارد و همه باید آن را بشناسند حتی در قرآن ازجمله آیه پنجم و هفدهم در سوره انسان از طبع و مزاج سخن به میان آمده است که این بالاترین مدرک از وجود آن است. برای مثال ما چهارفصل داریم که هر فصلی مزاج دارد. بهار گرم و تر‌(دم)، تابستان گرم و خشک‌(صفرا)، پاییز سرد و خشک‌(سواد) و زمستان سرد و تر‌(بلغم) است. هر فردی نیز به همین منوال مزاج دارد که از روی رفتار آن‌ها به‌خوبی مشخص می‌شود. بدین ترتیب که بهاری‌ها افرادی که درشت‌استخوان و عضلانی هستند، بهاری و جزو گروه گرم و تر هستند.‌ اخلاق بهاری‌ها چنین است که خوش‌گذران و خوش‌مشرب‌اند. رؤیایی‌اند، مثل شیر می‌مانند، به خودشان می‌رسند و به‌اصطلاح خوش‌خوراک هستند. بهاری‌ها زبان پهن و قرمز دارند، خوش‌خواب، مدیر‌‌ و مدبر، منظم و با اعتمادبه‌نفس بالا نیز هستند. غذاهای گرم و تر مثل گوشت‌ها، آجیل، شیره‌ها را کمتر استفاده کنند. ضمناً مصلح مزاج‌های بهاری غذاهای سرد و خشک است.
افرادی که لاغر با بدنی کشیده هستند و رگ‌های برجسته دارند، جزو صفراوی‌‌ها هستند. اخلاق تابستانی‌ها یعنی صفراوی‌ها تندوتیزند، چابک‌اند، زبان آن‌ها کمی تند است، خوابشان کم است، اهداف زیادی را در زندگی دنبال می‌کنند، کارهای پر‌تحرک را دوست دارند و زود آتشی می‌شوند که زود هم به‌اصطلاح فروکش می‌کنند. همچنین روابط عمومی بالایی دارند. دیگر آن‌که تابستانی‌ها یکجا بند نمی‌شوند، تند حرف می‌زنند. زبان باریک و کشیده، نگاه تیز و بدن قوی و عضلانی دارند. غذاهای گرم و خشک کمتر و سرد و تر بیشتر بخورند و مصلح مزاج‌های تابستانی‌ها غذاهای سرد ‌وتر است.
افرادی که لاغر و کشیده‌اند و رگ‌‌های برجسته ندارند، جزو دسته سوم یعنی سوداوی هستند. پاییزی‌ها آرام و کم‌حرف هستند. با آرامش کارشان را انجام می‌دهند، متین و دیر‌جوش هستند و اغلب کارهای بدون تحرک را دوست دارند. همچنین آرام، محتاط، باوقار، دیرجوش با روابط عمومی پایین هستند. همچنین فکور، حسابدار و دقیق هستند و کارهای دفتری درخور آن‌هاست. به‌اصطلاح مو را از ماست بیرون می‌کشند. از غذاهای سرد و خشک بپرهیزند و گرم و تر بخورند و غذاهای سرد را نخورند مگر با مصلحش مثلاً عدسی با آویشن یا گلپر بخورند.
افرادی که چاق و عضلاتشان شل و وارفته است، جزو دسته بعدی یعنی بلغمی‌مزاج هستند. زمستانی‌ها مهربان با عضلات شل، چربی بدن بالا، آب بدن بالا، با همه سازگارند و علاقه به تفریح دارند. همچنین به کارهای پر‌تحرک علاقه‌ای ندارند و اهل ریسک نیستند. غذاهای سرد و تر کمتر بخورند مگر با مصلحاتشان بخورند.